GAZİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK(1919-1923)

Mustafa Kemal Paşa ,Padişah Vahdettin tarafından işgal kuvvetlerinin yüksek komiserlerinin verdiği notalar gereğince olağanüstü yetkilerle donatılarak altı vilayetteki (Erzurum, Van, Diyarbakır , Sivas ,Bitlis ve Harput) Hristiyan ahaliyi korumak ve işgal kuvvetlerine karşı yapılan ufak çaplı isyanları bastırmak için görevlendirildi.Bazı çevrelerce , Samsun'a hareket etmeden önce kendisini ziyarete gelen Mustafa Kemal Paşa'ya "Paşa Paşa , şimdiye kadar devlete çok hizmet ettin , bunların hepsi artık bu kitaba girmiştir , tarihe geçmiştir.Bunları unutun , asıl şimdi yapacağın hizmet hepsinden mühim olabilir.Paşa Paşa , devleti kurtarabilirsin!" dediği iddia edilse de , ne Nutuk'ta ne saray kayıtlarında ne de bir görgü tanığı böyle bir görüşmeyi doğrulamamaktadır.Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919'da Bandırma vapurundan Samsun'a çıkış yaptı.
  22 Haziran 1919'da Amasya genelgesini ilan etti.Bu genelgede "Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır" demiştir.Ardından Kazım Karabekir tarafından Erzurum'da toplanan Erzurum kongresine katıldı.Erzurum kongresi başlamadan evvel Osmanlı askeriyesinden istifa etti ve milli mücadeleye sivil olarak devam etme kararı aldı.Erzurum kongresi başkanlığına seçildi.4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında toplanan Sivas kongresinde alınan kararları uygulamak amacıyla bir temsil heyeti oluşturuldu ve başkanlığınaük  da Mustafa Kemal paşa seçildi.
  Kütahya-Eskişehir Muharebesi sonrasında Büyük Millet Meclisi 5 Ağustos 1921 günü oy birliği ile çıkartılan yasa ile Mustafa Kemal paşa TBMM Orduları Başkomutanlığına getirildi.Başkomutanlığa geçmesinin hemen ardından yayınladığı Tekalif-i Milliye emirleri ile halkı ordunun donatılması için seferberliğe çağırdı.12 Ağustos'da Polatlı'da teftiş yaparken attan düştü ve kaburga kemiği kırıldı.Sakarya meydan muharebesi ile Yunan ordusu püskürtüldü.19 Eylül 1921'de Büyük Millet Meclisi Başkomutan Mustafa Kemal paşayı oy birliği ile Mareşal rütbesine terfi ettirdi ve Gazi unvanı verdi.
  26-30 Ağustos 1922'de yapılan Büyük Taarruz (Başkomutanlık meydan muharebesi) ile Yunan ordusunun büyük bölümü imha edildi.1 Eylül günü Başkomutan Mustafa Kemal Orduya şu emrini verdi:"Bütün arkadaşlarımın Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri verileceğini göz önüne alarak ilerlemesini ve herkesin akıl gücünü , yiğitlik ve yurt severlik kaynaklarını yarışırcasına esirgemeden vermeye devam eylemesini isterim.Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri! "
  Karşıyaka'da Mustafa Kemal'in kalması için yakınları Yunanların elinde esir olan bir baba-oğul evlerini hazırlamıştır.Bu evde daha önce Yunan kralı Konstantin de kalmış , eve merdivenlerde ayakları altına serilmiş Türk bayrağını çiğneyerek girmiştir.Bu kez baba-oğul merdivenlere Yunan bayrağını sermiştir.Mustafa Kemal paşa eve girecekken "lütfedin , bu karşılıkla bu lekeyi silin!" denilmiştir.Mustafa Kemal paşada "o , geçmişse hata etmiş ;Bir milletin onuru olan bayrak çiğnenmez , ben onun hatasını tekrar etmem .Bayrağı kaldırın yerden ." diyerek bayrağı kaldırtmıştır.
  Kurtuluş savaşı , 24 Temmuz 1923'de imzalanan Lozan antlaşması ile sona erdi.Bu antlaşma ile Sevr antlaşması yürürlükten kalkmış , Türkiye Cumhuriyeti Lozan antlaşması temelleri üzerine kuruldu.
  TBMM 1 Kasım 1922'de Osmanlı saltanatını lağvedip vahdettin'i tahttan indirerek İstanbul hükümetinin hukuki ve fiili varlığına son verdi.
  8 Nisan 1923'de Gazi Mustafa Kemal yeni rejimin temellerini oluşturacak olan Halk fırkasının temellerini attı.Nisan ayında yapılan ikinci Meclis seçimlerine sadece Halk fırkasının katılmasına izin verildi.Mebus adayları fırkanın genel başkanı Gazi Mustafa Kemal tarafından belirlendi.
  Gazi Mustafa Kemal 28 Ekim 1923 gecesi Çankaya'da İsmet paşa ve bir kaç arkadaşına "Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz " diyerek kararını açıkladı.29 Ekim 1923 Pazartesi akşamı saat 20:30 da milletvekillerinin alkışları ve " Yaşasın Cumhuriyet" sesleri ile Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi.