KANDİL GECELERİ-MİRAÇ

 Bu gece günümüzdeki formatıyla Yahudi-Hristiyan mitolojisinin İslam’a sokulmuş ve Hz.Muhammed’in tevhid elçisi olmasına ters düşen birçok bid’at ve hurafenin din adı altında yaşanmasıdır. Kabul edilen bu hikayede Hz.Muhammed’ e söylemesi gereken şeyleri Hz.Musa söylüyor, Hz.Peygamber de bu talimatlara göre hareket ediyor. Olayın sadece bu kısmı bile ne olduğunu anlamak için yeterli olduğu kanısındayım.

   Miraç olayının nakledildiği hadise göre hikaye şu şekildedir:

   Hz. Muhammed miraç olayıyla göğe Allah’ın huzuruna çıkar ve Allah burada 50 vakit namazı farz kılar. Daha sonra her bir katta diğer peygamberlerle görüşmede Hz. Musa, Hz. Muhammed’e bu kadar namazın fazla olduğunu insanların buna güç getiremeyeceğini söyler ve Allah’tan indirmesini ister. Bu şekilde 4-5 defa gidiş geliş sonunda namaz 5 vakte kadar düşürülür ve Hz. Musa bununda fazla olduğunu söylediğinde Hz. Muhammed artık utandığını söyleyerek gitmez ve böylece kalır.      Şimdi bu akla ve mantığa sığmayan hikayeye göre;

-Allah insanların kaç vakit namaza güç getireceğini bilmiyor,

-Hz. Muhammed, Hz. Musa’nın fikirlerini Allah’a ileten bir aracı,

-Hz. Musa ise Hz. Muhammed’in akıl hocalığını yapmakla kalmıyor aynı zamanda Allah’ın hükmünü düzeltiyor ve insanların kurtarıcısı oluyor. İşte Kur’an’ın tümüne ters bu İsrailiyat kokan hikaye bugün Miraç Kandili olarak kabul edilen gecenin kaynağı olarak kabul edilebiliyor.  

‘’Benim huzurumda söz değiştirilmez ve ben kullara asla zulmetmem!’’ (Kaf Suresi, 29)

‘’Allah, hiçbir benliğe, gücünün yeteceğinden daha azını yüklemenin dışında bir teklifte bulunmaz…’’ (Bakara Suresi, 286)

   Burada iki olay var. Yukarıda anlatıldığı gibi Miraç göğe yükseliş ve İsra yürüyüşü. İşin Kur’an’i boyutuna bakacak olursak;

   Kur’an İsra yürüyüşünden bahsetmektedir hatta İsra suresine isim vermektedir (İsra Suresi).  Gece yürütmek anlamındadır. Hz.Muhammed’i bir gece Kâbe’deki Mescid-i Haramdan Mescid-i Aksa’ya yürütmektedir. Bugün kabul edilen İsra yürüyüşüyle Kur’an’ın İsra yürüyüşünde uyuşmazlıklar vardır.  Araştırdığımız zaman karşımıza çıkan sonuç şudur ki ayetteki Mescid-i Aksa ile Kudüs de Emevi kralı Abdülmelik b. Mervan’ın yaptırdığı ve Mescid-i Aksa adıyla anılan anılan mescitin aynı mescit olması mümkün değildir. Çünkü bugünkü Kudüs’te bulunan Mescid-i Aksa Peygamberimizden sonra yapılmıştır. Yani tarihsel olarak böyle bir şey mümkün değil.  

   Büyük ilahiyatçımız Prof.Dr.Yaşar Nuri Öztürk önceki müfessirler gibi gelenekle ters düşmemek için bu konuyu geçiştirmek yerine kendisine yakışan bir tavırla olayı Kuran’daki İslam adlı eserinde açıklamış ve iki ihtimalin altını çizmek istemiştir.

1.İhtimal: İsra Suresindeki ‘mescid-i aksa’ tamlaması, tarihsel bir mekâna atıf yapılmaksızın tamamen sözlük anlamında kullanılmıştır. Sözlük anlamı ise ‘en uzak noktadaki mescit’ demektir.

   Kudüs’ün bulunduğu Filistin toprağı, Kur’an’ın beyanıyla yeryüzünün Kâbe’ye en yakın bölgesidir, yani yeryüzünün en uzak noktası değil.

   Başka bir deyişle, Kur’an, İsra 1.ayetteki aksa mescidinin Kudüs’teki herhangi bir mescit olamayacağını kendisi bildirmiştir. Bu da bir Kur’an mucizesidir.

   Bütün bunlardan sonra şunu söylüyor Prof.Dr. Yaşar Nuri Öztürk, ayette kastedilen ‘mescit’, madde ötesi bir âlemde bir secdegahtır ki, bunu bizim aklımız ve 3 boyutlu âlem şartlarıyla kayıtlı bilgilerimiz açıklayamaz. Kur’an bu konuda hiçbir açıklama yapmamaktadır.

   Hocanın bilim dünyasına doktora teziyle tanıttığı Kuşadalı İbrahim, yayınlanan mektuplarında bu ayeti anlamlandırırken şöyle diyor:

“Bu ayetteki Mescid-i Haram’dan ifadesi nasuta, mescid-i aksa’ya ifadesi ise lahuta işarettir.” (Öztürk; Kuşadalı İbrahim, mektup, 84)

   Yani İsra 1.ayetteki mescid-i haramla insanlık alemindeki en büyük tevhid mabedi olan Kabe’ye, ‘mescid-i aksa’ deyimiyle de, madde alemin üstünde ve ötesindeki yüce aleme dikkat çekmiştir.

2.İhtimal: İsra 1. Ayette sözü edilen Mescid-i Aksa, Kudüs’teki Mescid-i Aksa değil, başka bir Mescid-i Aksadır.

   Bazı eski kaynaklarda Mekke’nin Cirane Vadisi diye anılan mevkiinde Mescid-i Aksa adıyla anılan bir binanın bulunduğunu ve Hz.Peygamber’in, Mekke’nin merkezine en uzak mescit olan bu secdegahta zaman zaman gidip namaz kıldığını haber veriyorlar.

   Bu bilgiler Mekkeli olan Ezraki (ölm.223/838) nin Tarihu Mekke (Mekke Tarihi) adlı eserinde yer alması önemlidir. (Öztürk, Kur’an’daki İslam, İsra Suresi)

   Kur’an’da adı geçen tek gece “KADİR gecesidir” orada da gecenin tam belli olmamasının sebebi yüceliği Kur’an’a yapmasındadır ve geceyi bu yüzden anmıştır. Selam ve dua ile...

                                                                                         MEHMET KAZANICI